میگرن یکی از شایعترین اختلالات عصبی است که میلیونها نفر در سراسر جهان از آن رنج میبرند. این بیماری میتواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی داشته باشد. در این مقاله، به بررسی علائم، دلایل، انواع، روشهای تشخیص و درمان میگرن میپردازیم.
میگرن نوعی سردرد مزمن و شدید است که معمولاً با علائم دیگری همچون حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا همراه است. این بیماری ممکن است چند ساعت تا چند روز ادامه یابد و شدت آن میتواند از خفیف تا ناتوانکننده متغیر باشد.
علائم میگرن معمولاً در چهار مرحله رخ میدهند:
مرحله پیشنشانه (Prodrome):
تغییرات خلقی
یبوست یا اسهال
خمیازه کشیدن مکرر
مرحله اورا (Aura):
اختلالات دیداری مانند دیدن نقاط نورانی یا خطوط زیگزاگ
بیحسی یا ضعف عضلات
مشکل در صحبت کردن
مرحله حمله (Attack):
سردرد شدید (معمولاً در یک طرف سر)
حالت تهوع و استفراغ
حساسیت به نور، صدا و بوها
مرحله پسنشانه (Postdrome):
خستگی
احساس گیجی یا افسردگی
درد خفیف در ناحیه سر
علت دقیق میگرن هنوز کاملاً شناخته نشده است، اما عواملی مانند تغییرات شیمیایی در مغز و اختلالات ژنتیکی نقش مهمی دارند. برخی محرکهای رایج عبارتند از:
استرس و اضطراب
تغییرات هورمونی (مثلاً در دوران قاعدگی)
بیخوابی یا خواب زیاد
مصرف برخی غذاها و نوشیدنیها (مثل شکلات، کافئین، الکل)
تغییرات آبوهوایی
میگرن به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
میگرن بدون اورا (Migraine without Aura):
شایعترین نوع میگرن است.
سردرد بدون علائم هشداردهنده قبلی رخ میدهد.
میگرن با اورا (Migraine with Aura):
همراه با علائم هشداردهنده عصبی مانند مشکلات بینایی است.
پزشکان برای تشخیص میگرن از روشهای زیر استفاده میکنند:
شرح حال بیمار: بررسی تاریخچه سردرد و علائم همراه
معاینه بالینی: بررسی علائم عصبی و فیزیکی
تصویربرداری پزشکی: در برخی موارد برای رد سایر بیماریها از CT یا MRI استفاده میشود.
درمان میگرن شامل دو دسته اصلی است:
درمان دارویی:
داروهای تسکینی: مانند مسکنها (ایبوپروفن، استامینوفن)
داروهای پیشگیریکننده: مانند داروهای ضدافسردگی، ضدتشنج و بتابلاکرها
درمانهای غیردارویی:
مدیریت استرس از طریق مدیتیشن و یوگا
رژیم غذایی مناسب
خواب منظم
پیشگیری از میگرن میتواند شامل تغییر سبک زندگی و اجتناب از محرکها باشد. راهکارهای مفید عبارتند از:
شناسایی و اجتناب از عوامل محرک
حفظ برنامه خواب ثابت
مصرف منظم وعدههای غذایی
مدیریت استرس
ورزش منظم
میگرن یک بیماری پیچیده و چالشبرانگیز است که میتواند بر زندگی فرد تأثیرات جدی بگذارد. با شناخت بهتر علائم، عوامل محرک و راههای درمان، میتوان شدت و دفعات حملات را کاهش داد. مراجعه به پزشک و پیروی از توصیههای او نقش کلیدی در مدیریت این بیماری دارد.